Plancius Dag 4 “Foula”

Vandaag staat een landing op het eiland Foula op het programma. Een afgelegen parel, ruim westelijk van de overige Shetland-eilanden. Een prachtige rots met behoorlijke aantallen vogels en enkele tientallen bewoners, heel veel groter is het eigenlijk niet. Ik ben verschillende keren eerder op eilanden noordelijk van Schotland geland en eigenlijk is het bij veel landingen raak: veel wind, een hoge deining, regen die horizontaal in het gezicht waait en een verraderlijke golfslag. Landingen waarbij zeker de minder ervaren expeditie-reizigers blij zijn met de kundige begeleiding van het expeditie-team!

Vandaag zijn de omstandigheden ideaal. De zee kabbelt voor de vorm een klein beetje, maar veel heeft het niet om het lijf. Het grote golven-monster is voor nu onbarmhartig getemd door enkele dagen prachtig rustig weer. Veel eenvoudiger worden landingen niet, zeker niet op deze breedtegraad. Zonder een spatje water op de verplichte waterdichte kleding bereiken we de kade in Hem, het mini-haventje van Foula.

Op een of andere manier moet ik bij het betreden van deze noordelijke eilanden altijd denken aan de Vikingen, die eeuwen geleden in grote delen van Europa hun bloeddorstige scepter zwaaiden. Vlak na het jaar 800 werden de Shetland-eilanden gekoloniseerd door de Vikingen en pas in de vijftiende eeuw viel de archipel onder Schots gezag. De Noorse invloed was de eeuwen erna niet zomaar verdwenen en de oude Viking-taal, het Norn, was op afgelegen eilanden als Unst en zeker ook Foula tot grofweg 1800 de voertaal. Hier kolkt nog altijd Viking-bloed door de aderen van de inwoners en bij de juiste omstandigheden, maar alleen als je je oor op de juiste manier te luisteren legt, zijn flarden Norn nog altijd hoorbaar, heel zachtjes meegevoerd door de wind, ergens halverwege het lied van de zingende Veldleeuwerik en de snelle vleugelslagen van de naar hun kolonie vliegende Papegaaiduikers.

We lopen langs het enige bosje van het eiland, waar blijkt dat we vandaag niet de enige vreemde bezoekers op het eiland zijn: Bosrietzanger, Kleine Karekiet, Grauwe Vliegenvanger, Zwartkop en Fitis / Tjiftjaf hebben hier hun toevlucht gevonden. Verder langs de kust vinden we een goede plek voor Papegaaiduiker en zien we broedende Kuifaalscholvers. Zeekoeten, Zwarte zeekoeten en Gewone Zeehonden, wat kijkt ons niet nieuwsgierig na vanuit het water? We zien broedende Kleine Jagers, behoorlijke aantallen Grote Jagers en een enkele Goudplevier. Een Wielewaal word gemeld, vliegend langs de kust: deze afgelegen eilanden zijn immers een ware magneet voor verdwaalde trekvogels. Een vrouwtje Grote Zaagbek vliegt over, zoekend naar een geschikte plas met zoet water.

Maar ondertussen genieten we van het eiland en het heerlijke weer, tjonge wat een zalige dag! We dompelen ons onder in het landschap en de prachtige vergezichten, zelfs de westelijk gelegen eilanden van de Shetlands zijn prima zichtbaar. We gaan eens kijken in de school waar de vriendelijke bewoners ons verwennen met een hapje en een droogje en ons leuke spullen aanbieden. Kneuterigheid in het kwadraat, heerlijk, dat maakt deze dag compleet. Die Vikingen kunnen het nog steeds: veroveren met een hoofdletter V!! In vroeger tijden werden eilanden door hen veroverd, vandaag laten ze hun eiland ons veroveren. Vanaf nu dragen we voor altijd een klein stukje Foula in ons hart mee. We besluiten ter afscheid een ronde om Foula te varen, een waardige zeemansgroet als dank voor een gedenkwaardige dag! Grote aantallen vogels vergezellen ons, met name voor de kolonies op de indrukwekkende kliffen van het eiland. En als het eiland langzaam uit het oog verdwijnt, de Noordzee plaats maakt voor de Noorse Zee en het daglicht voor wellicht de laatste schemering van deze reis, worden nog enkele Dwergvinvissen gezien. Een voorbode voor meer in de komende dagen? Tot morgen!

NB. Foto is van eerdere reizen, want er kunnen vanaf het schip alleen tekstberichten naar ons worden gestuurd.