Plancius dag 5 “Snollebollekes”

Laten we om te beginnen met de deur in huis vallen de eerste volle zeedag op de Noorse Zee eens kort en bondig samenvatten: WAT EEN DAG! De oceaan is nog altijd extreem vriendelijk. Er staat wat deining, er zijn wat golfjes, maar er is de afgelopen dagen sprake van zeldzaam rustig weer. Het leven aan boord is daarom zeer aangenaam, er zijn vrijwel geen zeezieken en ook belangrijk: er is sprake van erg goed zicht. Ideale omstandigheden om wildlife en ook zeker walvisachtigen te ontdekken.

In de ochtend hangt er achter het schip nog een rits Kleine Mantelmeeuwen en worden we vergezeld van Jan van Genten, soorten die ons later op de dag verlaten. Het is zichtbaar dat we al behoorlijk richting het noorden komen. De eerste Dikbekzeekoeten melden zich reeds op het ap-pel. We zien wat jagers voorbij vliegen (Grote Jager en Kleine Jager), een dappere Tapuit is wellicht op weg naar zijn broedgebied in Groenland en onze trouwe metgezellen de Noordse Stormvogel begeleiden het schip. De laatste soort vliegt bij deze trip van Vlissingen tot aan Longyearbyen om de boot. Een betere gids kun je natuurlijk niet hebben.

Het hoogtepunt van de dag zijn echter de walvisachtigen die we waarnemen. Liefst een soort of 7 schrijven we vandaag bij op de in de afgelopen jaren al zo rijkgevulde soortenlijst van deze tocht. De grote verschillen in dieptes, zoals bv de ‘drempel’ tussen de Noordzee en de Noorse Zee, brengt overvloedig zeezoogdier-leven. Eerst zien we enkele Dwergvinvissen en een prachtige groep Grienden. In deze regionen zijn dat de Longfinned Pilotwhales. Even later zien we op grote afstand een groep dolfijnen zwemmen. Ze zwemmen in dezelfde richting als ons schip en komen heel langzaam en vrij zeker dichterbij. De expeditieleider is aanwezig op het dek en hij besluit de koers enigszins te verleggen en de dieren wat tegemoet te komen. Ze zijn nog op afstand en we overleggen wat deze soort zou kunnen zijn en komen tot de conclusie dat het Witflankdolfijnen zijn. De dieren zwemmen uiteindelijk rond de boot en dan zien we eerst Grienden, maar uiteindelijk ook de Witflankdolfijnen, een prachtige waarneming.

Niet heel ver verder zien we weer een groep Grienden. Ze zijn volop aan het foerageren en plots meldt ook een (of twee?) Bultrug zich aan de dis. De boot wordt stil gelegd, de waarneming omgeroepen en alle passagiers worden aan dek geroepen om van dit spektakel, een feeding frenzie midden op zee, te genieten. De Bultrug ontpopt zich als een ware Rob Kemps. Hij komt steeds op een andere plek boven water en de passagiers rennen met verrekijkers en camera’s van links naar rechts over het dek om maar niets van deze vriendelijke zee-reus te hoeven missen.

U kent Rob Kemps bijvoorbeeld vast van een programma, waarbij hij met Mathijs van Nieuwkerk de diepste en mooiste krochten van het Franse chanson afroomde en prachtige TV-programma’s maakte over bijvoorbeeld Edith Piaff en Charles Aznavour. Eerder werd de man echter bekend als artiest met de naam “Snollebollekes” met een lied, waarbij we geacht werden van links naar rechts te dansen. Dans en muziek terugbrengen tot de simpele essentie, het lijkt banaal, maar ergens moet er dan toch ook sprake zijn van een zekere intelligentie. De man won eens en passant het programma De Slimste Mens. Dat bewijst toch wat.

Wij Nederlanders zijn gewend ons ongegeneerd te storten in een simpele dans. Met onze houterige motoriek en stijve heupen moet je immers iets. We keren ons hand niet om voor een polonaise op een bruiloft en menigeen heeft tijdens een kermis op de grond op verzoek van de band zitten “roeien”. Op een van bier verzadigde houten vloer gaan zitten met een plastic bekertje verschraald bier begeleid door de maten van slechte muziek: toch een hoogtepunt van onze Hollandse cultuur. Gewoon doen, is dan het motto en soms is het beter geen vragen te stellen. Een magazijnmedewerker stelt zich immers ook niet de vraag waarom zijn vorkheftruck lepels heeft. Nee, hij rijdt die pallets in de truck, geen tijd voor filosofische gedachten, aan het werk. Zo iets.

Aan boord laten we ons wellicht daarom verleiden door mee te gaan met de maat van de foeragerende Bultrug, van links naar rechts, van rechts naar links. Heel leuk om te zien en eigenlijk kun je niet niet meedoen. Al gauw volgen ook de niet-Nederlandse passagiers ons voorbeeld. From left to right en A droite a gauche, het werkt aanstekelijk en verslavend. Midden op de oceaan, met een respectabel gezelschap, een ode aan Rob Kemps. Wie had dat ooit gedacht.

Later op de dag zien we ook twee keer een Sowerby’s Beaked Whale, een spitssnuitdolfijn uit grote diepte. Een zeer waarschijnlijke Noordelijke Butskop laat zich heel kort zien achter het schip. En aan het eind van de dag zien alle passagiers gedurende langere tijd een vinvisachtige. Het dier duikt om het schip en al snel ontspint zich een discussie wat we hier zien. Een irritante wijsneus in een groene jas (voordat u in deze omschrijving uw familielid herkent, dat ben ik zelf, Willem) probeert mensen er van te overtuigen dat het een Noorse Vinvis, anderen houden het in eerste instantie op een Gewone Vinvis. Zalig dit soort discussies, zeker onder het genot van een biertje. Proost, wat een heerlijke dag.

Uiteindelijk varen we verder, op weg naar nieuwe avonturen. Niet meer naar links of rechts (sorry, Rob Kemps), maar naar voren, naar het noorden. Tot morgen!