De verborgen schoonheid van de Balkan

Na aankomst rijden we in ongeveer 3 uur naar ons hotel in Macedonië. Afhankelijk van de aankomsttijd van uw vlucht kunnen we nog een bezoek brengen aan de delta van de Axiosrivier dan wel enkele korte stops maken onderweg. Ons hotel waar we drie nachten zullen blijven ligt in Kavadarci.

’s Ochtends rijden we in ongeveer 30 minuten naar een plek waar we Keizerarenden hopen aan te treffen. Eerst bezoeken we echter een kleine riviervallei nabij Veles, waar een lichte wandeling langs de rivier vaak zeer productief blijkt te zijn. Er broeden hier bijvoorbeeld meerdere paartjes Scharrelaars en Wielewalen en we treffen vaak ook wel enkele Steenpatrijzen aan.

Eind mei is ook de beste tijd voor de wat onvoorspelbare Roze Spreeuw, die normaal gesproken in aardige aantallen de steppes van Macedonië bevolkt. De vlinderpopulatie is elk seizoen weer anders. We maken in deze goede kans om Groot Geaderd- en Scheefbloemwitje, Klein Christusdoornblauwtje, Witbandzandoog, Groot Spikkeldikkopje, Oostelijk Kalkgraslanddikkopje en Oostelijk Andoorndikkopje tegen te komen.

Op ongeveer 15 minuten van ons hotel bevindt zich de oostoever van de rivier de Vardar met enkele lage heuvels die worden doorsneden door kleine stroompjes. Dit is één van de droogste regio’s van Macedonië en heeft daardoor een Mediterrane uitstraling. We gaan hier op zoek naar enkele van de bijzondere bloemen- en planten zoals de Morina persica en Nigella arvensis, insecten en reptielen, maar ook op vogelgebied is het hier opmerkelijk rijk: Oostelijke Orpheusgrasmus, Griekse Spotvogel, Slangenarend, Bijeneter en Roodkopklauwier zijn hier broedvogels.

Wanneer we hier uitgekeken zijn rijden we maar een klein stukje verder waar we op zoek kunnen naar onder andere Kleine Klapeksters en een mooie kolonie Kleine Torenvalken. Aan het eind van de dag gaan we eten in het Kavadarcipark met op de achtergrond vast en zeker het geluid van één of meerdere roepende Dwergooruilen. 's Avonds vergeten we niet om rond het hotel op zoek te gaan naar de Groene pad en de Kotschy's gekko. 

De volgende dag beginnen we lekker op tijd en rijden we naar een plateau waar we lopend, tussen tientallen zingende Nachtegalen, naar een gierenvoederplaats gaan. Aas- en Vale Gier komen hier vaak dichtbij en af en toe komt er ook een andere roofvogel als Steenarend, Slangenarend of Arendbuizerd langs. Verder is deze plek goed voor Boomkikker, Roodkopklauwier, Hop, Ortolaan en mogelijk zelfs Sperwergrasmus. Vanwege de hoogte zijn hier wat minder vlinders te vinden maar we kunnen nog wel rekenen op Turks Hooibeestje en Duinparelmoervlinder.

Wanneer we ons weer naar lagere gedeelten begeven nemen de kansen op vlinders weer toe en hopen we op Schildzaadwitje, Centaurieparelmoervlinder, Rouwmantel, Braam- en Bosrandparelmoervlinder en wellicht een late Oostelijke Pijpbloemvlinder.

Onze eerste stop deze ochtend zal zijn in de Demir Kapijakloof en de nabij gelegen valleien. Er zijn hier vele vogel- en vlindersoorten te vinden, maar ook het insectenleven is meer dan interessant en er komen reptielen voor als slangen en zelfs schildpadden. Ook staat de Vijgcactus in deze tijd van het jaar prachtig in bloei. 

Typische vogels voor deze regio zijn Griekse Spotvogel en Kleine Zwartkop, hoewel ze soms wel wat lastig te zien zijn. Veel makkelijker te lokaliseren zijn Bijeneter, Roodkopklauwier, Kleine Klapekster en Oostelijke Blonde Tapuit. De weelderige vegetatie is een Walhalla voor vlinders: Geelbandspikkeldikkopje, Oostelijke Vuurvlinder, Blauwe IJsvogelvlinder, Balkanheivlinder en Klein Christusdoornblauwtje zijn slechts enkele van de soorten die we hopen aan te treffen.

Daarna begeven we ons naar de Demir Kapijakloof en het dorp Klisura. De kloof biedt ons een typische selectie aan rotsbroedende vogelsoorten als Aasgier, Slechtvalk, Blauwe Rotslijster, Rotsklever, Rotszwaluw en Alpengierzwaluw. Maar ook Dwergarend, Balkanbaardgrasmus, Appelvink en vooral Maskerklauwier, het vlaggenschip van de vogels van Macedonië, zijn hier te verwachten. Een wandeling van ongeveer 1,5 kilometer moet daarnaast de nodige vlinders opleveren: Klein Tijgerblauwtje, Bruine Eikenpage, Oostelijk Dambordje, Witbandzandoog en Grote Vos behoren allemaal tot de mogelijkheden. We gaan op zoek naar de Pijpbloem en natuurlijk dan ook naar de Oostelijke pijpbloemvlinder. 

Ook libellen zijn hier interessant: Zuidelijke Bronlibel en Schaduwlibel zijn gewilde soorten die hier goed te doen zijn. Als de tijd het toelaat stoppen we ook nog even bij het Dorjanmeer voordat we de grens met Griekenland oversteken. Dit grote en ondiepe meer ligt in zowel Griekenland als Macedonië en is wederom een goede plek voor vogels, vlinders en libellen.

Woudaap, Kroeskoppelikaan en Dwergaalscholver zijn hier algemeen en op vlindergebied is het Groot Windedikkopje de meest in het oog springende soort. Vaandeldrager, Windvaantje en Zuidelijke Oeverlibel zijn hier de doelsoorten onder de libellen. Later in de middag verplaatsen we ons naar Chrysochorafa, ons “basiskamp” voor de komende vier nachten. Dit stadje ligt aan de oostoever van het Kerkinimeer en biedt ons een ideaal uitgangspunt voor de trips van de komende dagen.

Het Kerkinimeer is internationaal befaamd vanwege de grote aantallen watervogels. Voorjaar is hier de beste tijd van het jaar omdat dan alle broedvogels terug zijn. Wij kunnen dan niet alleen het meer zelf gaan verkennen maar ook alle aangrenzende gebieden rondom het meer, waar de vogels hun territoria weer aan het innemen zijn. De Kroeskoppelikanen zijn daarvan waarschijnlijk de meest in het oog springend, maar er zijn meer tot de verbeelding sprekende soorten die hier redelijk algemeen zijn.

Steenuilen kunnen op alle gebouwtjes en boerderijen in de omgeving aangetroffen worden en Syrische Bonte Spechten zijn algemeen nabij dorpen en steden. Bijeneters en Kuifleeuweriken zitten werkelijk overal en Zomertortels en Grauwe Klauwieren zijn eveneens alom aanwezig. En ondanks dat de trektijd zo goed als voorbij is kun je hier altijd wel een onverwachte soort aantreffen.

Op één van de dagen zullen we een boottocht maken langs de noordelijke oever van het meer . De boot brengt ons langs de rivierdelta waar grote kolonies reigers en aalscholvers te vinden zijn. Roze Pelikanen gebruiken het meer om te rusten waar Blauwe Reigers, Ralreigers, Grote- en Kleine Zilverreigers, Lepelaars en Kwakken de oevers benutten om te foerageren. Zwarte Ibissen worden zo nu en dan overvliegend gezien. Er kunnen nog doortrekkende moerassterns worden aangetroffen; Witwang- en Witvleugelsterns verblijven regelmatig voor korte of langere tijd tussen de broedende Visdieven. Deze boottocht biedt u niet alleen vele soorten maar ook prachtige fotografiemogelijkheden.

De noordkant van het meer ligt dichtbij het Belles-gebergte met pieken van boven de 2000 meter. We kunnen hier dus mooi de watervogels combineren met die van de akkers en het middelgebergte. De pier van Mandraki is een perfecte plek om Ralreigers en Dwergaalscholvers van dichtbij te bekijken. Ook is er veel ruimte om op zoek te gaan naar reptielen en hagedissen zoals de Balkan beekschildpad en de Oostelijke smaragdhagedis. Verder zijn hier meestal Buidelmezen, Grote Karekieten, Waterrallen, Wielewalen en Purperreigers te zien. Wanneer het gebergte begint en de vegetatie dichter wordt treffen we soms Bosuilen aan in oude bomen, is Syrische Bonte Specht algemeen en foerageren Rouwmezen in de bossen.

Later in de middag maken we een korte stop voor een kop koffie in het dorp en is er tijd om de grazige bergweilanden en de ongebruikte steengroeve nabij de noordoostoever van het meer te verkennen. Korte wandelingen in het gebied leveren ook mooie insecten zoals boktorren en wantsen. Maar ook is er kans op de Drakenwortel, een prachtige grote dieprode plant, lijkend op de Aronskelk. De Salvia Sclarea (Scharlei) ontbreekt ook niet op ons lijstje. 

Dit zijn erg vogelrijke gebieden en soorten als Cirl- Zwartkop- en Grijze Gors, Grauwe- en Roodkopklauwier, Spaanse Mus, Wielewaal, Roodstuitzwaluw, Balkanbaard- en Oostelijke Orpheusgrasmus en wellicht Kleine Zwartkop behoren hier tot de mogelijkheden. Een andere interessante plek is de kalksteenrots aan de rand van het dorp Sidirokastro. Het zal een kwestie van tijd zijn voor we een Rotsklever vinden en Slangenarend en Arendbuizerd jagen hier vaak.

Om de lijst van habitats compleet te maken gaan we ook proberen, als de tijd het toelaat, de delta van de Axiosrivier te bezoeken. Hier broedt een aantal soorten dat we op andere plekken rondom het meer niet of met veel moeite aantreffen vanwege de hoge waterstand. Kluut, Krombekstrandloper, Grutto en Poelruiter zijn hier redelijk algemeen. Het toegankelijke deel van de delta bestaat uit moerassen, meertjes, graslanden en onbegroeide, kale vlaktes. Gewilde soorten die we hier kunnen verwachten zijn Lachstern, Vorkstaartplevier, Griel, Strandplevier, Steltkluut, Dwergstern, Casarca, Zwartkopmeeuw en Dunbekmeeuw.

Wellicht bezoeken we ook nog Kalochori, een beroemde plek waar vaak zeldzaamheden worden aangetroffen en Flamingo’s vaak het voorjaar doorbrengen. Ook voor mediterrane planten- en bloemensoorten is het hier goed toeven. De kans op een Siesel is in dit gebied groot! 

We rijden in ongeveer anderhalf uur terug naar het vliegveld. Mochten we wat tijd over hebben dan bezoeken we nog even het Angelochorimeer nabij de luchthaven. Het vliegveld zelf is een goede plek voor roofvogels en onder andere Vale Gierzwaluwen.